Wszystko co musisz wiedzieć o L4

Jakie są prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy podczas choroby?

Choroba pracownika stanowi wyzwanie zarówno dla niego samego, jak i dla jego pracodawcy. W tym delikatnym okresie pojawia się wiele pytań dotyczących praw i obowiązków obu stron. Spójrzmy więc wspólnie na kluczowe aspekty prawne i organizacyjne związane z nieobecnością pracownika w pracy z powodu choroby. Omówimy, jakie kroki powinien podjąć pracownik, informując o swojej niezdolności do pracy, jakie dokumenty są wymagane, a także jakie świadczenia mu przysługują. Z drugiej strony, przyjrzymy się obowiązkom pracodawcy, w tym jego odpowiedzialności za zapewnienie wsparcia pracownikowi oraz zarządzanie jego nieobecnością w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami. 

Jedynym dowodem, który potwierdza niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby jest zaświadczenie lekarskie, potocznie nazywane zwolnieniem L4, wystawione zgodnie z wzorem ZUS, zwykle w formie elektronicznej. Co ważne, jeśli pracownik nie dysponuje L4, to:

• brak obecności w pracy, pomimo choroby, nie może zostać w żaden sposób usprawiedliwiona
• nie występuje podstawa do wypłaty wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku.

Prawa i obowiązki pracownika:

1. Zaświadczenie lekarskie: od 2018 roku Twoje L4 jest prawie od razu widoczne dla Pracodawcy w PUE. Jako pracownik jesteś zobligowany do poinformowania swojego Pracodawcy o okresie niezdolności do pracy. Tak samo, jeśli planujesz swoją nieobecność związaną z zabiegiem lub pobytem w szpitalu. Jeżeli przekażesz tą informację za późno, a to naruszy ustaloną organizację pracy, możesz zostać ukarany nawet naganą!
2. Prawo do wynagrodzenia/zasiłku: W trakcie choroby pracownik ma prawo do otrzymywania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego (w zależności od długości stażu pracy i czasu trwania zwolnienia).

Prawa i obowiązki pracodawcy:

1. Wypłata świadczeń: Pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia wynagrodzenia chorobowego za okres do 33 dni zwolnienia w roku kalendarzowym (lub 14 dni dla osób powyżej 50 roku życia), dalej zasiłek chorobowy finansowany jest przez ZUS.
2. Ochrona przed zwolnieniem: Pracownik na zwolnieniu lekarskim jest chroniony przed nieuzasadnionym zwolnieniem z pracy.

Obliczanie wynagrodzenia na zwolnieniu lekarskim

Wynagrodzenie chorobowe oblicza się na podstawie średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy. Jego wysokość wynosi zazwyczaj:

1. 80% podstawy wymiaru, jeśli niezdolność do pracy spowodowana jest chorobą lub wypadkiem poza pracą.
2. 100%, gdy niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy lub z pracy, a także w przypadku hospitalizacji.
3. 100% jeśli występuje choroba w trakcie ciąży lub pracownik podda się badaniom dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów lub zabiegowi ich pobrania.

Długoterminowe zwolnienie lekarskie – co musisz wiedzieć

W przypadku długotrwałego zwolnienia lekarskiego (powyżej 33 dni, lub 14 dni dla osób powyżej 50 roku życia), odpowiedzialność za wypłatę świadczeń przejmuje ZUS. Procedura ta wymaga od pracownika dostarczenia do ZUS zaświadczenia o zarobkach wraz z kopią zwolnienia lekarskiego.

Okres zasiłkowy, czyli czas wypłaty wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego, jest ograniczony i wynosi maksymalnie 182 dni. Dla pracownic w ciąży ten termin wynosi 270 dni. W przypadku konieczności przedłużenia L4, Pracownik może starać się o świadczenie rehabilitacyjne.

Ważne jest, aby pracownik był świadomy, że występuje tzw. okres wyczekiwania. Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje, jeśli ubezpieczenie chorobowe zostało opłacone co najmniej przez 30 dni w ciągu ostatnich 12 miesięcy przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zarówno pracownicy, jak i pracodawcy muszą być świadomi swoich praw i obowiązków w sytuacji, gdy choroba uniemożliwia pracownikowi wykonywanie obowiązków zawodowych. Pracownicy powinni pamiętać o terminowym informowaniu pracodawcy o swoim stanie zdrowia oraz dostarczeniu wymaganych dokumentów, podczas gdy pracodawcy muszą zapewnić wsparcie i przestrzegać przepisów dotyczących zwolnień lekarskich i świadczeń. Współpraca i zrozumienie obu stron są kluczowe dla utrzymania zdrowego środowiska pracy i minimalizowania negatywnych skutków nieobecności pracownika z powodu choroby. Warto również pamiętać, że przepisy prawne są dynamiczne i mogą ulegać zmianom, dlatego zarówno pracownicy, jak i pracodawcy powinni na bieżąco śledzić aktualizacje w zakresie prawa pracy. Wiedza ta nie tylko pomaga w należytym postępowaniu w trudnych sytuacjach, ale także przyczynia się do budowania trwałych i pozytywnych relacji zawodowych.