Dobrostan fizyczny i psychiczny pracowników wywiera wpływ na ich efektywność, wykorzystanie kompetencji oraz zaangażowanie w wykonywane obowiązki. Szacuje się, że aż jedna na cztery osoby doświadczy w życiu problemów ze zdrowiem psychicznym, a badania w brytyjskich firmach wskazują, że jeden na sześciu pracowników boryka się z łagodnymi lub umiarkowanie nasilonymi zaburzeniami psychicznymi. Wpływa to nie tylko na koszty ponoszone przez pracodawców, lecz także na efektywność pracy, rotację personelu oraz ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Złe samopoczucie psychiczne może prowadzić do nieproduktywnej obecności w pracy, mniejszej kreatywności oraz braku zaangażowania.
Znaczenie zdrowia psychicznego w miejscu pracy
Znaczenie zdrowia psychicznego w miejscu pracy jest niezwykle istotne dla efektywności, produktywności oraz ogólnego dobrostanu pracowników. Gromadzenie wiedzy i umiejętności nie wystarczy, jeśli pracownicy nie są w stanie efektywnie wykorzystać ich ze względu na problemy psychiczne, takie jak stres, depresja czy wypalenie zawodowe. Dobre zdrowie psychiczne sprzyja lepszemu funkcjonowaniu zespołów, twórczej pracy oraz budowaniu pozytywnych relacji między pracownikami. Ponadto dbałość o zdrowie psychiczne w miejscu pracy przekłada się na zwiększoną lojalność pracowników, redukcję absencji chorobowej oraz ograniczenie kosztów związanych z rekrutacją i szkoleniami nowych pracowników. Dlatego też firma powinna podejmować świadome działania mające na celu promowanie zdrowia psychicznego wśród swoich pracowników, co przyczynia się zarówno do dobrobytu firmy, jak i do dobrostanu osób w niej zatrudnionych.
Mobbing w miejscu pracy
Jest to forma nękania, która objawia się często w postaci agresji, poniżania, izolacji społecznej lub wykluczenia. Ofiary mobbingu doświadczają chronicznego stresu oraz niskiego poczucia własnej wartości, co prowadzi do spadku motywacji, zaangażowania w pracę oraz wydajności. Ponadto mobbing może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak depresja, lęki czy bezsenność. Dlatego też ważne jest, aby organizacje podejmowały ścisłe działania, mające na celu zapobieganie i eliminowanie mobbingu w miejscu pracy poprzez stosowanie odpowiednich polityk antydyskryminacyjnych, edukację pracowników oraz zapewnienie wsparcia psychologicznego dla osób dotkniętych tą formą przemocy.
Poniższe zachowania mogą świadczyć o mobbingu:
- ośmieszanie
- złośliwości
- lekceważenie i ignorowanie drugiej osoby
- wydawanie poleceń pozbawionych sensu
- poniżanie i groźby
- zachowania z podtekstem seksualnym.
Osobami dopuszczającymi się mobbingu (mobberami) wobec pracownika mogą być nie tylko jego przełożeni ale również inni pracownicy. Według niektórych poglądów mogą być nimi także osoby trzecie, np. klienci. Przełożony również może być ofiarą mobbingu ze strony pracowników. Jak można sobie poradzić z taką sytuacją w miejscu pracy? Porozmawiaj z bliskimi, znajdź społeczne wsparcie, ale także porozmawiaj z osobami z Twojej pracy. Być może oni również mieli podobne doświadczenia z mobberem. Poszukaj porady w odpowiednich służbach zewnętrznych. Zwróć się do inspektora BHP, który odpowiada za bezpieczeństwo i higienę pracy lub do Państwowej Inspekcji Pracy. Możesz również zwrócić się bezpośrednio do osoby, która Cię mobbinguje i napisać wezwanie do zaprzestania.
Wypalenie zawodowe
Doświadcza go wielu z nas, niemal każdego dnia. Objawia się ono uczuciem chronicznego zmęczenia, braku energii oraz utraty motywacji do wykonywania obowiązków zawodowych. Osoby dotknięte wypaleniem zawodowym często odczuwają także apatię, bezsilność oraz poczucie bezsensu w pracy. To z kolei prowadzi do spadku wydajności i zwiększenia liczby błędów. Długotrwałe narażenie na stres zawodowy może również wiązać się z poważnymi problemami zdrowotnymi, takimi jak choroby serca, zaburzenia snu czy depresja. Ten temat poruszyliśmy wcześniej – zapraszamy do lektury naszego artykułu: „Coraz poważniejszy problem: wypalenie zawodowe”.
Polacy coraz częściej chorują na depresję
Osoby dotknięte depresją często doświadczają uczucia smutku, beznadziejności oraz braku zainteresowania życiem. Objawy te mogą prowadzić do trudności w koncentracji, problemów z podejmowaniem decyzji oraz utraty motywacji do wykonywania obowiązków zawodowych. Depresja może także wpływać na relacje ze współpracownikami oraz na ogólną atmosferę w miejscu pracy. Dlatego też istotne jest, aby organizacje podejmowały działania mające na celu identyfikację oraz wsparcie pracowników dotkniętych depresją, a także promowanie zdrowego środowiska pracy sprzyjającego dobremu samopoczuciu psychicznemu. Aby nie przeoczyć depresji, bardzo ważna jest znajomość objawów. Te z nich, które mogą być szczególnie odczuwalne podczas pracy to między innymi:
- unikanie chodzenia do pracy,
- trudności w koncentracji,
- brak motywacji,
- trudności w kończeniu zadań na czas,
- ciągłe zmęczenie lub brak energii,
- utrata zainteresowania rzeczami, które wcześniej były interesujące,
- unikanie kontaktów z współpracownikami, izolowanie się.
Jak radzić sobie ze stresem w pracy i dbać o zdrowie psychiczne?
Istnieje kilka skutecznych strategii, które mogą pomóc pracownikom radzić sobie z trudnościami. Ważne jest promowanie samoświadomości i umiejętności rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych stresu oraz problemów psychicznych. Edukacja pracowników na temat technik relaksacyjnych, mindfullnesu czy skutecznych strategii zarządzania stresem może pomóc w zapobieganiu poważniejszym problemom zdrowotnym.
Po drugie, wspieranie zdrowego stylu życia jest kluczowe dla redukcji stresu i poprawy ogólnego samopoczucia. Organizowanie zajęć sportowych, zachęcanie do regularnej aktywności fizycznej oraz promowanie zdrowej diety i odpowiedniego snu może wpłynąć pozytywnie na kondycję psychiczną pracowników.
Niezbędne może również okazać się zapewnienie wsparcia społecznego i psychologicznego dla pracowników borykających się z trudnościami. Dostęp do terapii psychologicznej, grup wsparcia oraz możliwość otwartej rozmowy z przełożonym lub kolegami z pracy może znacznie pomóc w radzeniu sobie z problemami, a także w złagodzeniu uczucia izolacji.
Wreszcie, stworzenie przyjaznego środowiska pracy opartego na szacunku, zaufaniu oraz otwartej komunikacji może zapobiegać powstawaniu sytuacji stresowych, oraz konfliktów między pracownikami. Budowanie atmosfery współpracy, wsparcie w rozwoju zawodowym oraz promowanie równowagi między życiem prywatnym a zawodowym może przyczynić się do poprawy ogólnego klimatu organizacyjnego i zdrowia psychicznego pracowników.
Pamiętaj, to może być każdy z nas. Nie zawsze o tym mówimy, z wielu powodów. Jeśli widzisz pewne sygnały u siebie lub kolegów z pracy, reaguj.